Nguyễn Văn Vui chuyển ngữ
8-4-2025
Để biện minh cho việc áp thuế trừng phạt toàn cầu, chính quyền Mỹ trích dẫn một nghiên cứu của nhà kinh tế Brent Neiman. Tuy nhiên, trong một bài viết đăng trên New York Times, ông Neiman đã phản bác mạnh mẽ cách diễn giải này.
“Họ đã hiểu sai hoàn toàn”: Nhà kinh tế Brent Neiman chỉ trích Nhà Trắng vì đã bóp méo kết quả nghiên cứu của ông và sử dụng sai lệch nhằm biện minh cho việc tăng thuế nhập khẩu trên diện rộng.
Theo Neiman, “sai lầm lớn nhất” của Đại diện Thương mại Mỹ là việc coi thâm hụt thương mại với các nước khác như một dấu hiệu rõ ràng của hành vi thương mại không công bằng từ phía đối tác. Ông nêu rõ quan điểm này trong một bài bình luận đăng trên New York Times hôm 7-4-2025.
Chính quyền Mỹ viện dẫn nghiên cứu của Neiman
Ông Neiman từng làm việc trong Bộ Tài chính Mỹ dưới thời Tổng thống Joe Biden. Ông cũng là đồng tác giả một công trình nghiên cứu về tác động của thuế quan đối với giá cả ở Mỹ. Tuần trước, Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer trích dẫn bài nghiên cứu này trong tuyên bố về cách tính toán các mức thuế mới mà Tổng thống Donald Trump vừa ban hành.
Ông Neiman nhấn mạnh: “Tôi hoàn toàn không đồng tình với chính sách thương mại cũng như cách tiếp cận của chính quyền hiện tại“. Ông cho rằng, chính quyền Trump đã trích dẫn sai công trình nghiên cứu chung của ông với ba đồng nghiệp, nhằm tạo ấn tượng rằng việc áp thuế chỉ khiến giá trong nước tăng nhẹ. Trong khi đó, nghiên cứu thật sự chỉ ra rằng, “giá nhập khẩu vào Mỹ sẽ tăng gần tương ứng với mức thuế được áp đặt“.
Hôm 2-4 vừa qua, Trump công bố loạt thuế nhập khẩu sâu rộng nhất từ trước tới nay, nhắm vào hầu hết các sản phẩm và tất cả các nước trên thế giới. Các nước như Trung Quốc hay nhiều nước đang phát triển ở châu Phi và Đông Nam Á — những nơi có thặng dư thương mại cao với Mỹ — sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.
Phương pháp tính toán của chính quyền Trump đã vấp phải sự hoài nghi và châm biếm từ giới kinh tế học. Cựu Bộ trưởng Tài chính Mỹ, Larry Summers, hiện là giáo sư kinh tế, đã bình luận trên mạng xã hội X rằng: “Mối liên hệ giữa các mức thuế đối ứng (reciprocal tariffs) mà Trump đã đề cập, với thương mại thực tế cũng giống như mối liên hệ giữa chiêm tinh học và thiên văn học”.